Festiwal dziś to przede wszystkim genialny pomysł „rozszczepienia” warszawskiej imprezy na największe miasta w Polsce. Nie, nie robienie retrospektyw, „the best of”, pokazywanie ułamka „tego prawdziwego festiwalu”, ale zorganizowanie osobnych imprez – z gośćmi, uroczystymi premierami i imprezami towarzyszącymi. Nawet jurorzy są lokalni i lokalnie przyznaje swoją nagrodę publiczność. Wspólna jest nazwa, promocja oraz – co najważniejsze – cała gama wspaniałych tytułów, które nie miałyby szans na jednorazowy pokaz w mniejszym mieście. I jeszcze jeden, być może dla ludzi spoza filmowego środowiska mało znaczący element tej układanki – jeśli naprawdę zależy ci na masowej publiczności w Polsce, to chcesz mieć swoją premierę na MDAG. Bo do kin walą tłumy.

Właściwie należałoby polecić wszystkie filmy, bo co najmniej połowa to gorąco oczekiwane u nas tytuły, a reszta intryguje tematem lub pozycją twórców. Jedno jest pewne: w tym roku pewniakami są… Polacy. W ciemno można więc wybierać właśnie te produkcje (w sumie aż osiem). I tak koniecznie trzeba zobaczyć obsypane już międzynarodowymi nagrodami „Pianoforte” Jakuba Piątka (pokazywany m.in. na Sundance), który opowiada o zmaganiach muzyków z okrucieństwem dobrze naoliwionego mechanizmu, jakim okazuje się Konkurs Chopinowski.

Bezwzględnie trzeba wybrać się na „Fantastycznego Matta Parey’a” – filmowy portret Macieja Parowskiego, który „odkrył Sapkowskiego i poznał Dukaja z Bagińskim” (przy okazji będąc wieloletnim redaktorem „Fantastyki” i wpuszczając na salony literaturę popularną). Bartosz Paduch łączy komiksową animację ze zdjęciami archiwalnymi i wspomnieniami pisarzy z różnych pokoleń, portretując bohatera, ale i czasy, w których pracował.

Zupełnie innym językiem opowiadany jest „Kiosk” Daniela Stopy, czyli delikatny, intymny portret dwóch kobiet, które ze sobą pracują, ale tak naprawdę przyjaźnią się, wspierają, chronią przed upadkiem. O ile Stopa przybliża się do swoich bohaterek najbliżej jak tylko można, to Piotr Pawlus i Tomasz Wolski („W Ukrainie”, tegoroczne Berlinale) patrzą na świat w chłodnym duchu slow cinema – powoli, z daleka, z dystansu. I jeszcze emocjonalna „Filipka” Dawida Nickela – film o nienormatywnej seksualności w nie najłatwiejszych czasach.

W końcu dwa oczekiwane od dawna przeboje. „Vika!” Agnieszki Zwiefki (czyli portret słynnej DJ Viki) i absolutnie poruszający filozoficzny fresk dokumentalny „Solaris Mon Amour”, w którym Kuba Mikurda metodą found footage (przy wykorzystaniu fragmentów z 70 filmów wyprodukowanych przez Wytwórnię Filmów Oświatowych w Łodzi w latach 60.) opowiada historię „Solaris”, Lema i istoty straty we współczesnym świecie. Wszystkie spotkania i projekcje odbędą się w katowickich kinach Światowid, Rialto i Kosmos pomiędzy 12 a 21 maja.